به گزارش متادخت، «در این کوهستان زنی میزیسته که برابر ۱۰۰ مرد، در سرنوشت تاریخ معاصر ایران دخیل بوده است. منظورم بیبی مریم بختیاری است، که وقتی در جنگ بینالملل اول، ایرانیان وطنخواه ابتدا از اولتیماتوم روس و بعد از هجوم انگلیسیها، ناچار به مهاجرت و آواره کوهستان شدند، این زنِ نامدار، همه آنان را پناه داد.»
اینها نوشتههای محمد ابراهیم باستانی پاریزی از مورخان دوران معاصر است، در مورد شیرزن ایرانی بیبی مریم بختیاری.
سردار بیبی مریم بختیاری زن خاصی بود. او از اولین کسانی بود که برای دفاع از حقوق زنان ایرانی شروع به فعالیت کرد. وی همچنین در حمایت از انقلاب مشروطه و مخالفات با خاندان قاجار نقش مهمی را ایفاء کرد. او در فنون جنگاوری نیز از سرآمدان عصر خودش بود. این بانوی شجاع در فتح تهران و فتح اصفهان در زمان مشروطه حضور داشت و در زمان جنگ جهانی اول با تشکیل یک هنگ از سواران بختیاری در مقابل اشغالگران انگلیس و روس قد علم کرد.
ناگفته نماند این شیر زن ایرانی از عواطف و لطافتهای زنانه بهرههای فروان برده بود. او زنی اهل تفکر، اندیشه و اهل قلم بود و گفته میشود در حمایت از فقیران و دستگیری از مستمندان دستی بر آتش داشت. بیبی مریم در خلال جنگ جهانی اول 50 فقیر را تحت تکفل خود گرفته و از آنها حمایت میکرد.
یکی از بهترین راههای شناخت شخصیتهای بزرگی چون بیبی مریم جستجو در احوالات ایشان در میان اسناد تاریخی است. اسناد تاریخی گواهانی هستند که در سکوت، حقیقت را روایت خواهند کرد. کتاب بیبی مریم بختیاری به روایت اسناد منتشر نشده بر همین مبنا نوشته شده است و به شناخت هر چه بیشتر این سردار ایرانی کمک خواهد کرد.
بخش اول این کتاب به زندگی بیبی مریم میپردازد و بخش دوم موضوعاتی از قبیل انقلاب مشروطه و جنگ جهانی اول و نقش بیبی مریم در این حوادث بزرگ را بررسی میکند.
بیبی مریم در تاریخ مشروطه تمام نشده است. او میتواند سردار قلب تمام دختران ایرانی باشد که قلبشان برای وطنشان در سینه میتپد به همین دلیل خواندن کتاب بیبی مریم را به هیچ وجه از دست ندهید.
بیبی مریم بختیاری به روایت اسناد منتشر نشده
پریچهر سلطانی زراسوند