به گزارش متادخت، بیست و ششمین روز از مهرماه، در تقویم ملی ما به روز تربیت بدنی و ورزش اختصاص دارد؛ روزی که با هدف آشنایی اقشار مختلف جامعه با اهمیت، فواید و اثرات ورزش در زندگی فردی و اجتماعی نام‌گذاری شده است.
اما این روز، بهانه خوبی است که به یکی از جدیدترین موضوعات فعلی این عرصه، یعنی «عدالت‌جنسیتی» بپردازیم؛ اگرچه عدالت در ورزش با گذشت سال‌ها و تصویب قوانین گوناگون، بیش از گذشته وجود دارد اما همچنان ضعف‌هایی جدی در اجرای واقعی آن به خصوص در رقابت‌های بین‌المللی مانند المپیک دیده می‌شود.
شاید کمتر اما همچنان وجود دارد!
اگرچه در فرهنگ‌های مختلف «عدالت» تعاریف متفاوتی را شامل می‌شود اما در مجامع بین‌المللی باید به یک اجماع برسد. همچنین عرصه‌هایی مانند عرصه‌های ورزشی و مسابقات بین‌المللی، یکی از بارزترین صحنه‌های بروز ناعدالتی بخصوص میان زنان و مردان است.
البته که در سال‌های اخیر، تبعیض‌ها بخصوص در مورد حضور زنان ورزشکار و بیننده در دنیای ورزش کم شده است و روز به روز، تعداد بیشتری از آنان در تورنمت‌های ورزشی مانند بازی‌های بین‌قاره‌ای و المپیک شرکت می‌کنند؛ چنان‌که سال ۲۰۱۲ اولین المپیکی بود که تمامی کشورهای شرکت‌کننده حداقل یک ورزشکار خانم داشتند و حالا در آخرین المپیک، تعداد زنان حاضر در تورنمت بسیار چشمگیر بود.
اما به نظر می‌رسد که این حضور رو به رشد و نمودار افزایشی هم باعث نشده است که عدالت واقعی اجرایی شود. شاید باید باور کنیم که بی‌عدالتی در برخی از ورزش‌ها همچنان دیده می‌شود. موضوعی که در دم‌دستی‌ترین مثال، خودش را در سطح امکانات و درآمد زنان نشان می‌دهد؛ در مطالعات اخیر نشان داده شده که در آمریکا، پاداش قهرمان جام جهانی زنان بسیار کمتر از قهرمان جام جهانی مردان است و بازیکنان تیم ملی فوتبال زنان یک چهارم مردان حقوق دریافت می‌کنند.
اما آن‌چه جالب است بدانید این است که مقدار این پاداش و درآمدها در ایران و در بین قهرمانان المپیکی یکسان و برابر است؛ حتی گاهی کفه ترازو به سمت زنان هم سنگینی می‌کند! اگرچه هنوز نقدهایی در خصوص تجهیزات و توجهات لازم به ورزش زنان وجود دارد.
اما این ناعدالتی‌ها در عرصه ورزش‌های بین المللی به همین‌جا ختم نمی‌شود، و این روزها ناعدالتی جنسیتی به اسم عدالت، رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است!
حقی برای اعتراض وجود ندارد!
«نیکی هیلتر»، ورزشکار مرد تغییر جنسیت داده به زن در مسابقات دوی 1500 متر زنان در المپیک پاریس شرکت کرد و کسی به این موضوع اعتراضی نکرد! در واقع مردی که خودش را زن معرفی می‌کند، با نصف تلاشی که که یک خانم باید انجام بدهد، در مسابقات زنان شرکت می‌کند و رتبه برتر را بدست می‌آورد؛ در حالی که اگر در بخش مردان شرکت می‌کرد، بدون شک نمی‌توانست مقام اول مسابقات با اهمیتی مثل المپیک را بدست بیاورد. آن‌وقت در نهایت چه اتفاقی می‌افتد؟ هیچ مقام رسمی و رسانه‌ای با سیاست‌های غربی، به موضوعی با این درجه از اهمیت، اعتراضی نمی‌کند و به مقابله با آن بلند نمی‌شود!
اتفاقی که در المپیک پاریس افتاد، نمونه بارزی از عدم وجود عدالت جنسیتی در عرصه‌های بین‌المللی ورزشی برخلاف ادعاهای موجود بود؛ موضوعی که همه جوامع به خصوص فمینیست‌هایی که به عقیده خودشان مدافع حقوق زنان هستند، از آن دم می‌زنند، اما در وقت ضرورت و در زمانی که اتفاق روشنی از بی‌عدالتی رخ داده است، سکوت می‌کنند.
ناعدالتی جنسیتی
بدیهی است که مشارکت افراد تراجنسیتی در ورزش‌های رقابتی، به موضوعی غیر قابل کتمان و غیر قابل چشم‌پوشی تبدیل شده است؛ به ویژه در مورد مردان ترنس! مردانی که بلوغ جنسی مردانه را پشت سر گذاشته‌اند و حالا با بیان این موضوع که تغییر جنسیت داده‌اند، در ورزش زنان شرکت کرده و از قضا غالبا موفقیت بیشتری نسبت به زمانی که در ورزش مردان حضور داشتند، کسب می‌کنند.
این در حالی است که مقررات ورزشی ایجاب می‌کند که ورزشکاران تراجنسیتی با ورزشکارانی رقابت کنند که جنسیتشان مشابه آنی است که در هنگام تولد به ورزشکاران ترنس اختصاص داده شده است؛ موضوعی که ظاهرا آنقدر عاقلانه و منطقی است که همه از آن پیروی کنند. اما ناعدالتی جنسیتی زمانی رخ می‌دهد که برخی مخالف اجرای چنین قانونی هستند و آن را تبعیض‌آمیز می‌دانند. نکته قابل توجه این است که دانشمندان علوم ورزشی هم معتقدند که تفاوت‌های فیزیولوژیک دوران بلوغ می‌تواند تفاوت قابل توجهی بین مردان و زنان ایجاد کند؛ همان‌چیزی که باعث می‌شود مردان به قول خودشان تغییر جنسیت‌داده، پیروز میدان در حوزه ورزش زنان باشند.
به گفته این دانشمندان، وقتی پسرها به سن ۱۳-۱۴ سالگی می‌رسند، توده عضلانی و تراکم استخوانی آن‌ها بیشتر می‌شود و این تغییرات بر قلب، ریه و میزان هموگلوبین خون آن‌ها هم تأثیر می‌گذارد و در نهایت باعث تفاوت فاحش عملکرد ورزشکار با ورزشکاران زن می‌شود.
عدالت جنسیتی در چنین مسئله‌ای همانقدر نادیده گرفت می‌شود که اجازه بدهیم مردان در مسابقات زنان شرکت کنند؛ پس چطور زنان ترنس که از نظر جسمانی، دوره بلوغ مردانه را پشت سر گذاشته‌اند در رده زنان قرار می‌گیرند؟ اتفاقی که عدالت جنسیتی در عرصه ورزش و رقابت‌های بین‌المللی را همینقدر واضح و روشن زیر سوال می‌برد!
به گزارش نرگس خانعلی‌زاده؛ خبرنگار
