به گزارش متادخت، روز چهارشنبه 14 دی 1367 کاخ کرملین میزبان یک نامه جهانی بود. امام خمینی (ره) در یک پیام تاریخی برای گورباچف رئیس‌جمهور اتحاد جماهیر شوروی، مرگ کمونیسم را پیش‌بینی کرد، آن هم درست در زمانی که این کشور یکی از بزرگترین قدرت‌های جهانی به حساب می‌آمد و جنگ سرد میان شوروی و آمریکا هنوز خاتمه نیافته و حاکیمت شوروی بر جمهوری‌های این کشور برقرار بود.

به غیر از مضمون توحیدی نامه و دعوت رهبران شوروی به اسلام که بعدها خود گورباچف از توجه نکردن به توصیه‌ها و پندهای عالمانه‌ آن ابراز تآسف کرد، چینش سفیران حامل پیام توسط امام خمینی یکی از نکات قابل توجه بود. آیت‌الله جوادی آملی، محمدجواد لاریجانی و خانم مرضیه حدیدچی(دباغ).

جایگاهی برای زن ایرانی

حضور یک زن در هیات رساننده نامه به یکی از بزرگترین روسای جمهور جهان حرف‌های بسیاری را برای مردم دنیا داشت. مرضیه دباغ زندانی سیاسی، فعال و مبارز بر علیه رژیم پهلوی که سال‌ها تحت تعقیب ساواک بود و شکنجه‌های طاقت‌فرسایی را در راه رسیدن به اهدافش به جان خرید. او پس از انقلاب مناصبی مهم مانند فرماندهی سپاه همدان، رئیس زندان‌های زنان تهران و نمایندگی مردم تهران در مجلس را بر عهده داشت.

حضرت امام در بازه زمانی بحرانی اوایل انقلاب با انتخاب یک زن در هیات فرستادگان، قطعاً اهدافی فراتر از رساندن پیام را دنبال می‌کردند. ارسال این نامه یک جریان رسانه‌ای تولید می‌کرد که امام راحل با تیزبینی و با توجه به این که این پیام مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گرفت از آن بهره‌برداری لازم را نمودند.

به عقیده نویسنده سه هدف، شناساندن جایگاه زن ایرانی در حاکمیت جمهوری اسلامی، مخدوش کردن چهره‌ برساخت شده توسط رسانه‌های غربی از ظلم به زنان در جامعه ایران و اعلام این نکته به جهانیان که در حکومت نوپای دینی در ایران، زنان در امور مهم و حکومتی نه تنها حضور دارند بلکه پیشتاز هستند از اهداف مد نظر ایشان بود.

به این طریق امام در کنار پیام مکتوب به گورباچف یک پیام شفاهی را برای تمام مردم دنیا مخابره کرد. او یک زن را انتخاب کرد تا بگوید از منظر اسلام حضور زنان در همه جا لازم و ضروری است و زنان باید میدان‌دار حضور در عرصه‌های گوناگون باشند. انتخاب مرضیه دباغ در کنار سایر سفیران امام وجه بین‌المللی حضور زن ایرانی را به رخ کشید و نشان داد زن ایرانی این ظرفیت و توانایی را دارد که بتواند در کنار مردان جامعه نقش تاریخی خود را ایفاء کند.

از سوی دیگر حضور یک زن در یک مناسبت بین‌المللی بزرگ و نوع مواجهه‌ ایشان با رئیس جمهور یکی از بزرگترین قدرت‌های دنیا و حفظ ارزش‌های اسلامی و پایندی به آن، در زمانی که گورباچف بر اساس رسم دیپماتیک قصد دست دادن با خانم دباغ را داشت، پیامی دیگر برای زنان ایران و زنان سایر کشورهای اسلامی بود که می‌توان بر ارزش‌ها پایند بود و در تمام مناسبات جهانی و بین‌المللی حضور داشت و حتی مورد تحسین دیگران قرار گرفت.

باید اذعان کرد خانم مرضیه حدیدچی با آن سابقه درخشان در فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و مبارزاتی یکی از بهترین انتخاب‌های حضرت امام برای به تصویر کشیدن زن ایرانی در قامت سفیری برای رساندن پیام ثانویه امام خمینی برای تمام زنان دنیا بود.

نامه امام راحل با این که یک نامه دیپلماتیک نبود اما اثرگذاری آن در دنیا به شدت مشهود بود، این نامه باعث شد توجه بسیاری از مردم غیر مسلمان به اسلام معطوف گردد و در کنار آن جایگاه زن مسلمان نیز تبیین شده و تصویر زن تراز انقلاب در دسترس همگان قرار گیرد.

از ارسال آن نامه تا به امروز زمان زیادی گذشته و خانم دباغ به جوار رحمت حق شتافته‌اند اما جای یک سوال باقی است، که آیا تلاش‌ها حضرت امام (ره) و همچنین منویات مقام معظم رهبری برای شناساندن و تصویرسازی رسانه‌ای از جایگاه واقعی زنان مسلمان ایرانی و معرفی شایستگی‌های آنان به سایر ملت‌های دنیا توانسته است همان مسیر مد نظر امامین انقلاب را طی کند؟

به قلم مرضیه ولی حصاری، پژوهشگر حوزه زنان و خانواده