به گزارش متادخت، همه چیز از یک سفر شروع شد، رضا شاه راهی ترکیه شد و همان جا بود که احساس کرد ایران کشوری عقب مانده و ترکیه توسط آتاتورک به سمت دروازههای پیشرفت در حال حرکت است. پس تصمیم گرفت آتاتورک ایران شود و در اولین تصمیماتش تغییر در وضعیت حجاب زنان و پایبندی به مبانی اسلام را هدف قرار داد، زیرا پوشش را سبب عقب ماندگی و منفعل شدن نیمی از جمعیت جامعه میدانست و این آغازی بود بر یک دوره تاریخی سیاه برای زنان ایران.
در تاریخ 17 دی 1314، قانون کشف حجاب به صورت رسمی ابلاغ شد و پس از آن زنان محجبه در تنگنای شدید قرار گرفتند؛ آنها باید بین حضور در اجتماع و یا زندانی شدن در خانه و حفظ حجاب یکی را انتخاب میکردند. حتی واکنش روحانیت و مردم در قبال این قانون به شدت سرکوب شد و گویی زنان ایرانی راهی برای حفظ ارزشهای خود نداشتند!
حال اگر علاقهمند به بازخوانی این مداخله مدرن بر تغییر سبک زندگی زنانه و هل دادن زنان به زندگی غربی هستید میتوانید کتاب «کشف حجاب؛ بازخوانی یک مداخله مدرن» نوشته فاطمه صادقی را مطالعه کنید. نویسنده در این پژوهش تلاش کرده است تا به بازخوانی پرونده کشف حجاب پرداخته و سپس نقد و تحلیل این واقعه را از زوایای جدید در مقابل دیدهگان خواننده قرار دهد. بررسی سیاستهای عملی در مورد کشف حجاب، بازتابها و تآثیرات این واقعه در داخل و خارج از کشور و بازنمایی روایتهای مثبت و منفی، از ویژگیهای شاخص این کتاب است.
مرور بخشهای کوتاهی از کتاب نشان دهنده رویکرد پژوهشی آن است که میتواند برای علاقهمندان به این عرصه مطالعاتی مثمر ثمر باشد:
«کشف حجاب نه تنها الگوی طبقاتی قدیم را در هم ریخت بلکه زنان را به فاعلانِ اصلی تمایز طبقاتی بدل کرد. پس از کشف حجاب، تعلق به طبقات بالا مستلزم رعایت سفت و سخت اصول جاافتادهای بود که به ویژه در فاصلهگذاری میان حریمهای مردانه از زنانه، نمود مییافت. به این ترتیب که هر چه به سمت جامعه اعیانی بالاتر میرفتیم تمایز بیرونی از اندرونی سفت و سختتر میشد. اما با کشف حجاب این سسله مراتبی که از پیش از اسلام تا آن روز کمابیش تداوم داشت از میان رفت. با مدرن شدن که معادل غربی شدن بود و درکشف حجاب نمودی بارز یافت، نپوشاندن صورت و موها و اختلاط زن و مرد به شاخص تمایز طبقانی بدل شد.»
کشف حجاب: بازخوانی یک مداخلهی مدرن
فاطمه صادقی