به گزارش متادخت، سقط جنین عملی است که از نظر پزشکی مخاطراتی برای مادر در پی دارد و از دیدگاه دینی دارای عقوبت الهی و از منظر اخلاقی یک اقدام ضد ارزش محسوب می‌شود.

پس از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در سال ۱۴۰۰، براساس ماده ۵۶ این قانون سقط جنین ممنوع است و از جرایم دارای جنبه عمومی تلقی می‌شود، این موضوع تا حدی اهمیت دارد که می‌تواند قابل پیگرد برای مجازات، دیه، حبس و ابطال پروانه پزشکی باشد.

اگر مادری بخواهد جنین خود را سقط کند، باید درخواست خود را به پزشکی قانونی ارایه دهد، در مرحله بعد مراکز پزشکی قانونی در استان‌ها مکلفند درخواست ‌های دریافتی را به کمیسیون سقط قانونی ارجاع دهند.

براساس آماری که مسئول کمیته سقط جنین در پزشکی قانونی خراسان جنوبی ارایه کرد، در پنج ماه ابتدای امسال ۵۹ مورد درخواست سقط قانونی در استان داشتیم که مدت مشابه سال قبل این آمار ۵۳ مورد بود و رشد ۱۱.۳ درصدی را نشان می‌دهد.

راضیه احمدی گفت: از این تعداد سال گذشته ۳۳ مورد و امسال ۴۳ مورد منجر به صدور مجوز سقط قانونی جنین شده است.

وی افزود: سقط قانونی با تشخیص و معرفی متخصصان متعهد از گروه زنان و اندیکاسیون‌های (دلیل قابل قبول) جنینی انجام می‌شود، رسیدگی به این گونه پرونده‌های پزشکی قانونی در اسرع وقت صورت می‌گیرد و دغدغه‌مندی در کل گروه کمیسیون سقط وجود دارد.

اما سقط غیر قانونی یا جنایی تهدید بزرگی برای آینده جمعیتی کشور است که گاهی مادران باردار از روی ناآگاهی چنین تصمیمی می‌گیرند و از عواقب بعد بی خبرند لذا دچار اندوه بی پایان این تصمیم می‌شوند.

عوارض جبران ناپذیر سقط عمدی

یک متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ فوق تخصصی ناباروری و IVF در خراسان جنوبی معتقد است که هرگونه سقط عمدی و غیر قانونی می‌تواند عوارض جبران ناپذیری برای مادر به دنبال داشته باشد.

دکتر آزاده خزاعی با اشاره به اینکه سقط قانونی فقط در شرایطی که تهدید برای جنین یا مادر باشد با مجوز پزشکی قانونی انجام می‌شود ادامه داد: اینگونه سقط‌ها باید در بیمارستان و با تجویز دُز استاندارد دارو انجام شود.

وی با بیان اینکه ۴۵ درصد کل سقط‌ها عمدی یا القایی و غیر قانونی است گفت: ۹۵ درصد این نوع سقط نیز در کشورهای در حال توسعه است که می‌تواند عوارض زیادی برای مادران داشته باشد و علت مرگ باشد زیرا چهار تا ۱۳ درصد مرگ مادران همین سقط عمدی است.

این متخصص زنان و زایمان به انگیزه مادران از سقط عمدی اشاره و اظهار کرد: حاملگی ناخواسته یا جنسیت مغایر با خواسته خانواده، شرایط اقتصادی و اجتماعی مهمترین عوامل در تصمیم مادران به سقط عمدی بوده که شایعترین آن بارداری ناخواسته است.

وی با اشاره به مخاطرات انجام سقط عمدی توسط افرادی که مهارت و علم لازم را ندارند گفت: این گونه سقط‌های غیر قانونی که معمولا در محیط‌های غیر استریل یا با داروهایی بالاتر از حد مجاز انجام می‌شود منجر به خونریزی‌های شدید یا عفونت شده که می‌تواند شوک یا مرگ زن باردار را به همراه داشته باشد.

خزاعی، سن قانونی سقط جنین را ۱۸ هفته و ۶ روز عنوان کرد و افزود: وقتی در سن حاملگی بالاتر افراد اقدام به سقط آن هم به شکل غیر قانونی می‌کنند عوارض می‌تواند سخت‌تر باشد.

وی یادآور شد: عفونت و نارسایی کلیوی از شایع‌تری عوارض سقط جنین عمدی است که باید خانواده‌ها از آن آگاه شوند و اگر تصمیم به بارداری ندارند حتما از روش‌های مطمئن جلوگیری استفاده کنند.

متخصص زنان و زایمان مراجعه به افراد غیر متخصص، راهنمایی‌های غیر علمی و غیر منطقی را از عوامل خطرساز سقط عمدی برشمرد و گفت: فرد در صورتی که تصمیم به سقط داشته باشد باید حتما به پزشک مراجعه کند تا با راهنمایی درست در صورت عوامل تهدیدزا بتوان ختم بارداری را به شکل قانون انجام داد.

وی با تاکید بر اینکه یکی از عوارض بسیار جدی در سقط‌های غیر قانونی چسبندگی‌های رحم است ادامه داد: افراد سودجو با وارد کردن وسایل غیر استریل باعث پارگی یا چسبندگی رحم می‌شوند که عواقب آن برای مادران بسیار خطرناک است اما اگر از آن مطلع شوند شاید هیچ وقت اقدام به سقط غیرقانونی نکنند.

مجازات‌های سنگین برای عاملان سقط جنین

قانون هم مجازات سنگینی برای فروش و توزیع داروهای سقط جنین در نظر گرفته است از همین رو دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان جنوبی به ماده ۶۱ قانون جوانی جمعیت اشاره کرد و گفت: در این ماده قانونی چنانچه فردی حتی در فضای مجازی برای فروش داروهای سقط جنین اقدام کند، باید مجازات شود و گزارش فروش غیرمجاز داروهای سقط جنین در داروخانه‌ها توسط مردم ضرورت دارد.

حجت الاسلام علی نسایی زهان ادامه داد: اگر پزشکی به شکل غیر قانونی اقدام به سقط جنین کند علاوه بر مجازات‌های قانونی پروانه طبابت او باطل خواهد شد.

وی با اشاره به انهدام باند ۶ نفره سقط جنین در خراسان جنوبی توسط پاسداران گمنام امام زمان (عج) که بتازگی انجام شد گفت: سازمان اطلاعات سپاه استان اعضای این باند را در شهر بیرجند شناسایی و با حکم قضایی آنان را دستگیر کردند.

حکم سخت شرع اسلام برای سقط عمدی

اما مسئول پاسخگویی به مسائل شرعی دفتر نماینده ولی فقیه در خراسان جنوبی سقط جنین عمدی را از اقدامات خلاف شرع اسلام برشمرد و گفت: گاهی سقط جنین به خاطر مسائل روانی مادر، مشکلات اقتصادی، حفظ آبرو و مسائل خلاف اخلاقی یا فرزند نامشروع است اما به هر شکلی معضلی در جامعه محسوب می‌شود.

حجت الاسلام سید محمدباقر اسدی اظهار کرد: دلیل و منشا ترس از مسایل اقتصادی نداشتن توکل بر خدا بوده در صورتی که روزی هر فرزندی از سوی خدا تضمین شده است.

وی بر گسترش اقدامات فرهنگی برای ترویج فرزندآوری تاکید کرد و افزود: اگر احکام مربوط به سقط عمدی جنین در جامعه بازگو شود و مردم از تکالیف دینی خود در این زمینه آگاه شوند هرگز چنین کار خلاف شرعی را انجام نخواهند داد.

مسئول پاسخگویی به مسائل شرعی دفتر نماینده ولی فقیه در خراسان جنوبی گفت: اگر پزشک در سقط عمدی جنین دخالت داشته باشد دیه به گردن او است و چنانچه پدر یا مادر این کار را انجام دهند باید دیه پرداخت کنند.

وی ادامه داد: از همان لحظه که نطفه تشکیل می‌شود موجود زنده‌ای بوده چون در حال رشد است و در کتاب فقهی برای هر ۲۰ روز دیه مرحله بندی شده که ۲۰ روز اول تشکیل نطفه معادل ۲۰ میثاق طلا، ۴۰ روز ۴۰ مثقال همین طور هر ۲۰ روز، ۲۰ مثقال طلا اضافه می‌شود تا مرحله چهار ماه که اگر جنین سقط شود باید دیه یک انسان کامل را پرداخت کنند.

حجت الاسلام اسدی سقط عمدی را یک گناه کبیره توصیف کرد که حتی اگر پدر و مادر از دیه گذشت کردند باز به اجداد آن جنین می‌رسد و اگر دسترسی به وارث دوم نباشد باید از طرف او صدقه دهند.

وی با تاکید بر اینکه سقط جنین ولو غیر مشروع از نظر شرعی حرام است گفت: اما از نظر احکام شرعی چنانچه فرزندی ناخواسته نطفه اش شکل گرفته اگر قبل از چهار ماهگی پزشک متخصص و خداشناسی تشخیص دهد جنین ناقص الخلقه بوده و نگهداری آن حرج برای پدر و مادر است با این شرایط می‌توانند سقط را انجام دهند اما بعد از چهار ماهگی هیچ مرجعی اجازه سقط نمی‌دهد مگر مادر بیماری دارد و سبب مرگ او یا هر ۲ نفر شود.

انصراف ۱۳۰ مادر باردار از سقط جنین

آنطور که معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفته سال گذشته در خراسان جنوبی ۱۳۰ مادر باردار با مشاوره نیروهای مراکز جامع سلامت و خانه‌های بهداشت شهری و روستایی از سقط جنین منصرف شدند که این منجر به تولد نوزاد شده است.

مجید شایسته با اشاره به اینکه مشاوره به مادران باردار از بدو تشکیل پرونده در مرکز بهداشت شروع می‌شود و تا پایان بارداری ادامه دارد بیان کرد: مراکز بهداشت بازوی کمکی مرکز «نفس» در خراسان جنوبی هستند و علاوه بر مشاوره‌های انصراف از سقط، اجازه تجویز یا توزیع اقلام پیشگیری از بارداری را ندارند و این موضوع بعد از زمان تصویب قانون جوانی جمعیت تجویز آن بر عهده پزشکان است.

وی تاکید کرد: غربالگری دوران بارداری نیز اکنون بر عهده متخصص زنان است و مراقبان سلامت ارجاع به پزشک متخصص را انجام می‌دهند.

با توجه به اهمیت مقوله کاهش جمعیت و ضرورت تمرکز فعالیت‌ها روی این موضوع مرکزی با عنوان مرکز جهادی نفس (نجات فرزندان سقط) با هدف کار همه جانبه برای جلوگیری از سقط فرزندان سالم توسط والدین از سال گذشته در خراسان جنوبی و شهرستان بیرجند راه اندازی شد.

«نفس» حامی مادران باردار

طرح نفس (نجات فرزندان سقط) از چند سال گذشته به منظور حمایت‌های مراقبتی، مراقبت‌های بارداری، زایمان و مراقبت طفل تا پایان دوسالگی در کشور اجرایی شده و خراسان جنوبی نیز با راه اندازی مرکزی به همین نام در درمانگاه شهدا بیرجند مجری طرح است تا خدماتی به زنان بارداری که قصد سقط جنین دارند، ارایه شود.

مدیر مرکز نفس خراسان جنوبی در این باره گفت: در مرکز نفس بیرجند از ابتدای فعالیت تاکنون ۱۱ مورد انصراف از سقط داشتیم که مشاوره‌های لازم را دریافت کرده اند.

سرهنگ هاشم هیهات بیان کرد: این مرکز با هدف کمک همه جانبه به خانواده‌هایی که به علل مختلف مبادرت به سقط جنین می کنند، ایجاد شده است و در این طرح با همکاری پزشکان متخصص زنان، افرادی که قصد سقط جنین دارند شناسایی و به مرکز نفس معرفی می‌شوند تا با حمایت‌های همه جانبه، خانواده را در حفظ فرزند یاری کنند.

وی افزود: باید قوانین و مقررات و تبعات ناشی از سقط به مردم اطلاع‌رسانی شود چون پنج درصد مرگ مادران به خاطر سقط غیرقانونی است.