به گزارش متادخت، این تحول بر اساس عدد و رقم هم قابل دستیابی است زیرا میزان باروری کل از حدود هفت فرزند به ازای هر زن در دهه ۱۳۶۰ شمسی به کمتر از ۲ فرزند در دهه ۱۳۸۰ کاهش یافته و به ۱.۶۱ فرزند در سال ۱۴۰۲ رسیده است.

بر همین اساس باروری زیر سطح جایگزینی، نگرانی مسئولان بلندپایه کشور را به همراه داشته و در بند یک سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغی مقام معظم رهبری در ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۳، افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی به عنوان هدف سیاستی تعریف شده است.

به همین دلیل هم دولت‌ها به دنبال پیش‌بینی و پاسخ به چشم‌اندازها و روندهای جمعیتی با عنایت به تاثیرات و تبعات آنها و همچنین پیش‌بینی اثرات سیاست‌های عمومی بر روندهای جمعیتی، سیاست‌های جدید جمعیتی را در چارچوب سیاست‌های حامی و دوستدار خانواده اتخاذ و اجرا کرده‌اند.

برنامه‌های حمایت از جوانی جمعیت باید تقویت شود

معاون فرهنگی و امور جوانان اداره‌کل ورزش و جوانان آذربایجان‌شرقی معتقد است که حمایت‌های دولتی از زوج‌های جوان و برنامه‌های حمایتی از جوانی جمعیت باید بیش از پیش تقویت شود.

«امیر تقی‌زاده» که امروز، شنبه مقاله خود را در همایش ملی واکاوی راهکارهای افزایش جمعیت در دانشگاه مراغه به صورت سخنرانی ارایه کرد، افزود: افزایش حمایت‌های اجتماعی و فرهنگی هم از سوی دولت و هم از سوی خانواده‌ها و تشویق زوجین به فرزندآوری با استفاده از ارائه تسهیلات بلندمدت نیز از دیگر پیشنهادهاست.

وی که در پژوهشی با عنوان «بررسی نگرش بین‌نسلی به ارزش فرزندان» ۳۰۰ نفر از شهروندان بالای ۱۸ سال شهر تبریز را مورد مطالعه قرار داده است، اضافه کرد: افزایش مرخصی‌های بعد زایمان برای زنان شاغل، ارائه طرح‌های حمایتی در راستای نگهداری فرزندان زنان شاغل در مراکز اداری و آموزشی و تقویت باورهای دینی و زندگی معنوی نیز بسیار راهگشاست.

«تقی‌زاده» اضافه کرد: تغییرات ایجاد شده در حوزه فرزندآوری با بررسی ارزش‌ها و نگرش‌های فرهنگی و نقش عوامل ارزشی و فرهنگی و تغییرات آنها باید تبیین شود.

وی تبیین و واکاوی کاهش تمایل به فرزندآوری در بین خانواده‌ها و آگاهی و شناخت از نگرش‌های فرزندآوری و عوامل تعیین‌کننده آن را هم مورد تاکید قرار داد.

«نادر مطیع حق‌شناس» و «ولی‌الله رستم‌علی‌زاده» عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور نیز پژوهشی با عنوان «خوانش سیاست‌های افزایش فرزندآوری در کشورهای منتخب با تأکید بر خط مشی‌گذاری جمعیتی در ایران» را ارایه، و به خبرنگار  بیان کردند: فرانسه و انگلستان به نسبت دیگر کشورهای پیشرفته دارای باروری بالایی هستند و آنچه که می‌تواند باروری بالای این کشورها را تحلیل کند، سیاستگذاری درست و مسئولانه برای خانواده و در کنار آن برای افزایش باروری است.

در بخش نتیجه‌گیری این پژوهش ذکر شده است: «این ۲ کشور از لحاظ خاستگاه سیاست‌های اجتماعی متفاوت هستند؛ فرانسه کشوری با خاستگاه ارزش‌های خانوادگی، و انگلستان با ارزش‌های بازار آزاد و لیبرال است اما هر ۲، درصد قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی خود را (حدود چهار درصد) صرف حمایت از خانواده می‌کنند.

در ادامه این مبحث آمده است: سیاست‌های آنان جامع‌نگر بوده و با توجه به تغییر شرایط مرتباً تغییر کرده و اتفاقاً به سمت بهبود شرایط فرزندآوری و ارزشمند کردن خانواده‌های بالای ۲ فرزند حرکت کرده است.

«ولی‌الله رستمعلی‌زاده» در ادامه به خبرنگار می‌گوید: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که سیاست‌های کلی دولت‌ها در خصوص افزایش باروری و جمعیت در ۲ حوزه «حمایت از خانواده» و «تعادل‌بخشی میان کار و خانواده» بوده است و علاوه بر اینها، سیاست‌های اجتماعی غیرمستقیم‌تری چون تسهیلات مسکن، نظام‌های مالیات بر درآمد و غیره را هم در نظر داشته‌اند.

وی ادامه می‌دهد: سیاست‌های آنها جامع‌نگر بوده و با توجه به تغییر شرایط مرتباً تغییر کرده و اتفاقاً به سمت بهبود شرایط فرزندآوری و ارزشمند کردن خانواده‌های بالای ۲ فرزند حرکت کرده است.

وی به پیشنهادهای به‌دست آمده از این پژوهش هم اشاره کرد و افزود: بهره‌گیری از تجارب سیاستی کشورهای مورد مطالعه می‌تواند در موفقیت و پایداری سیاست‌ها مفید واقع شود و رصد اجرای سیاست‌های کلی جمعیت و اولویت‌بندی مشوق‌های اثرگذار قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در کشور توصیه می‌شود.

به گفته «رستمعلی‌زاده» توانایی تغییر سیاست‌ها با توجه به تغییر شرایط، اثر مهمی بر بهبودی سیاست‌ها دارد و توجه به سیاست‌های اجتماعی غیرمستقیم‌تری چون تسهیلات مسکن، نظام‌های مالیات بر درآمد و غیره اثر مهمی بر افزایش فرزندآوری در بلندمدت خواهد داشت.

دولت‌ها در سطح جهانی در پی کاهش نرخ باروری، سیاست‌های حمایتی برای بالا بردن آن اعمال می‌کنند؛ سیاست‌هایی که علاوه بر جامع‌نگر بودن به پایش مستمر هم توجه دارد و بهبود شرایط فرزندآوری را با اختصاص درصد قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی به حمایت از خانواده هدفگذاری می‌کند.

این در حالی است که دبیر ستاد ملی جمعیت طی روز جاری در میزگرد «بررسی وضعیت عملی جوانی جمعیت» که به کوشش دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب اسلامی برگزار شد، سهم خانواده و فرزندآوری از تولید ناخالص ملی ایران را تنها سه دهم درصد عنوان کرد و گفت: اکنون نرخ رشد جمعیت منفی است و تا زمانی که به نرخ رشد باروری در حد جانشینی نرسیم، این نرخ مثبت نمی‌شود.​

منبع: ایرنا