به گزارش متادخت، کتاب جای پای زینب، پدیدارشناسی پیاده‌روی زنان ایرانی در اربعین است که توسط محمدتقی کرمی، پژوهشگر و مدرس جامعه‌شناسی و مطالعات زنان، به رشته تحریر درآمده است.
این کتاب دارای ساختاری پژوهشی است و ذهنیت میدان را روایت می‌کند. در واقع میدان همان زنانی هستند که در ذهن خود این گونه می‌پندارند که جا پای حضرت زینب گذاشته و راه او را ادامه می‌دهند.
روش تحقیق در این کتاب نیز در نوع خود جالب است. گروه مصاحبه‌کنندگان در موکبی مستقر می‌شدند و به گفت‌وگو با زائران می‌پرداختند و در ادامه به موکب بعدی می‌رفتند.
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این پژوهش این است که به سوژه زنانه، دیندارانه می‌پردازد. امری که شاید در این سال‌ها خیلی کم به آن پرداخته شده باشد.
«بنیان حیات اجتماعی-سیاسی تشیع در تقابل با هژمونی سیاسی غالب شکل گرفته است و واقعۀ عاشورا و مناسک مرتبط با آن نقش مهمی در شکل‌گیری هویت شیعی دارد.
پیاده‌روی اربعین به عنوان یک پدیدۀ اجتماعی نوظهور، واقعیت اجتماعیِ پیچیده و متکثری است. تکثر این پدیده به پیچیدگی رخداد امر دینی در جهان مدرن و بدون روح مذهبی باز‌می‌گردد که دارای ویژگی‌هایی همچون: گستردگی، فراملیتی و فرا‌قومیتی بودن و فرارفتن از مرزهای خاورمیانه و مخاطب قرار دادن جهان تشیع در سراسر جهان، بازنمایی رسانه‌ای و تأثیر آن بر آگاهی زائر به مثابه سوژه، جغرافیای برون‌مرزی و قرارگرفتن آن در کشور عراق با دارا بودن حافظۀ تاریخی پرتناقض و پرتعارض در میان‌ذهنیت ایرانی و درنهایت رخداد آن در وقفه و گسست از جریان زندگی عادی و رهاشدگی زائر از روزمرگی‌ها است.
به سخن دیگر پیاده‌روی اربعین در تلاقی و درهم‌پیچیدگی امر دینی با تنوع و تکثر قومیتی، فرهنگی و اجتماعی زائر تجربه می‌شود.
همچنین اوضاع کنونی منطقۀ خاورمیانه و حضور گروه‌های تروریستی در عراق و نیز تنش‌های بین‌المللی میان شیعیان به‌ویژه محور مقاومت با کشورهای غربی را نیز باید بر پیچیدگی رخداد راه‌پیمایی اربعین و فهم آن به عنوان یک میدان پژوهش اجتماعی افزود.»
جای پای زینب؛ پدیدارشناسی پیاده‌روی زنان ایرانی در اربعین
محمد تقی کرمی
