به گزارش متادخت، حالا بیشتر از دو ماه از ایام پرتلاطم انتخابات ریاست‌جمهوری می‌گذرد و مسعود پزشکیان، در جایگاهی قرار گرفته است که می‌تواند و بهتر است بگوییم باید به ایده‌ها و البته از آن مهم‌تر، وعده‌هایش عمل کند. یکی از این ایده‌ها، حضور زنان در سطوح بالای مدیریتی و تصمیم‌گیری بود که چنین امری را حق آن‌ها و ضرورتی برای پیشرفت کشور بیان کرد و از ارتقا جایگاه امور زنان در ساختار دولت گفت. موضوعی که تا امروز از نظر کمیت به نسبت قابل قبولی پیش رفته است؛ چنانکه با حضور چهار خانم در سمت‌های وزیر راه و شهرسازی، معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور، سخنگوی دولت و مشاور معاون اول رییس‌جمهور، تعداد زنان در دولت جدید، با دولت دوم محمود احمدی‌نژاد برابر است و در هردوی این دولت‌ها بیشترین سهم‌ خانم‌ها در همه دولت‌ها تا به امروز را به خود اختصاص داده‌اند. اگرچه بدیهی است که ارتقا  جایگاه زنان در ساختار دولت و حضور در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت‌ها علاوه بر کمیت، بستگی به کیفیت و عملکردی دارد که از آن‌ها برجای خواهد ماند، اما این حضور و فراهم شدن فرصت آزمون و خطا برای کسب توانایی و تجربه در سطوح بالای مدیریتی و سیاسی امری لازم و غیر قابل انکار است.

معاونت امور زنان و خانواده

حالا نزدیک به یک ماه می‌شود که جایگاه معاونت در امور زنان و خانواده ریاست‌جمهور، به زهرا بهروز آذر که پیش از این، مدیرکل امور بانوان در شهرداری تهران و فعال در نهاد‌های مدنی حوزه زنان بوده، سپرده شده است. بهروز آذر متعلق به اولین سال از نسل دهه شصتی‌ها است و با دکترای رشته توسعه کارآفرینی از دانشگاه تهران، رزومه قابل توجهی در ریاست مرکز آمار و رصد شهری تهران، مدیریت کل امور بانوان در شهرداری تهران و فعال در نهاد‌های مدنی حوزه زنان دارد و از سمت گروه سیاسی اطلاح‌طلبان حمایت می‌شود. اما آن‌چه که نام زهرا بهروزآذر را در روزهای انتخابات، برجسته کرده، عنوان کردن موضوع « عدالت جنسیتی» بود که این روزها هم از پیگیری پروژه عدالت جنسیتی و رفع تبعیض‌ها به عنوان اصلی‌ترین برنامه معاونت زنان در دولت چهاردهم یاد می‌کند. عنوان‌هایی که در بیان دلنشین به نظر می‌رسند اما شاید بهتر است کمی مصداقی‌تر به مفهوم عدالت جنسیتی پرداخته شود؛ بهروز آذر قرار است برای رفع تبعیض‌های جنسیتی، به سراغ کدام مسائل برود؟

آن‌چه که مسلم است این است که برخی مصاحبه‌های بهروزآذر در حمایت از مسعود پزشکیان در انتخابات، از جمله موافق نبودن و همراه نبودن با گشت ارشاد، توانست تاثیر قابل توجهی در رای‌آوری کاندید مورد حمایت او داشته باشد؛ چنانکه او در مصاحبه‌ای و به نقل از مسعود پزشکیان وعده داد که پزشکیان مسئله گشت ارشاد را حل می‌کند و اوضاع قطعاً به این شکل ادامه پیدا نمی‌کند. این همان چیزی بود که به مذاق بخش قابل توجهی از جامعه خوش آمد و البته که برخی دیگر هم چنین تفکری را نپسندید؛ البته که بر همگان بدیهی است که روند سابق گشت ارشاد، نیازمند اصلاح است و ادامه این جریان به همان منوال سابق، قابل حمایت نیست اما آن‌چه در این میان اهمیت دارد این است که معاونت زنان ریاست‌جمهوری، چطور می‌خواهد این موضوع را حل کند که با اعتقادات جامعه اسلامی همخوانی داشته باشد؟ و چه راهکار جایگزینی برای آن پیشنهاد می‌شود؟ شاید بهتر است منتظر ماند و دید که این جریان چطور ادامه پیدا خواهد و آیا نتیجه همان خواهد شد که در ایام انتخابات از او شنیدیم؟

سخنگوی دولت

یکی دیگر از انتصاب‌های خانم در دولت پزشکیان، فاطمه مهاجرانی به عنوان سخنگوی دولت است؛ اتفاقی که برای اولین‌بار در تاریخ سیاسی ایران رخ داده و یک خانم به سمت سخنگوی دولت منصوب می‌شود. خانم مهاجرانی لیسانس و فوق لیسانس مکانیک از دانشگاه شهید باهنر کرمان دریافت کرد و سپس برای ادامه تحصیل به اسکاتلند رفت و فوق لیسانس دیگری در رشته استراتژی و بعد دکترای خود در رشته مدیریت کسب و کار را از دانشگاه هریوت وات گرفت. او پیش از سخنگوی دولت شدن، در سال 96، رئیس مرکز استعدادهای درخشان بوده است؛ شاید به این دلیل که او با رتبه 700 در سال 68 رشته مکانیک قبول شده و در سال 74 هم فقط دو زن در کشور در رشته مکانیک و در مقطع ارشد قبول شدند که یکی از آن‌ها فاطمه مهاجرانی بوده است. اما آن‌چه که این روزها نام فاطمه مهاجرانی را بر زبان‌ها انداخته است اظهارات او در زبان آشوب‌ها و حوادث سال 1401 است؛ چنانکه از نظر برخی تحلیلگران، او برای به مقصد رسیدن هدف خودش، از نام افراد کشته‌شده در آن دوره استفاده ابزاری کرده است و در برخی از اظهارات، به التهابات علیه نظام دامن زده است. البته که مهاجرانی در روزهای بعد از انتصابش، جز سخنانی امیدبخش و حمایت‌گرانه از مردم، بر زبان نیاورده است اما اینکه چقدر از این سخنان محقق و عملی شود، نیاز به گذشت زمان دارد. او از دفاع از منافع ملی، خیر جمعی و بر زبان آوردن هرآن‌چه که رخ می‌دهد، بدون محافظه‌کاری و به شکلی بی‌پرواگرایانه گفته است. به نظر می‌رسد که کنار هم قرار دادن اظهارات رادیکال‌گونه‌اش در زمان اغتشاشات و اظهارات امروزش در جایگاه سخنگوی دولت، کمی تعارض با همدیگر دارند که امیدواریم گذشت زمان ثابت کند که ما اشتباه می‌کردیم.

 مشاور و دستیار ویژه معاون اول رئیس‌جمهور

تازه‌ترین انتصابات خانم‌ در دولت جدید، متعلق به فائزه دولتی است که در حکمی از معاون اول رئیس‌جمهور، محمدرضا عارف انتخاب و به موجب این حکم، او به عنوان مشاور و دستیار ویژه معاون اول رئیس جمهور منصوب شد. خانم دولتی با وجود فعال بودن در عرصه‌های مختلف، اما آن‌چنان رزومه چشمگیری ندارد؛ چنانکه معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری منطقه 7 تهران و دبیری کمیته اجتماعی شورای شهر چهارم تهران، از مهم‌ترین فعالیت‌های او به عنوان یک عضو اصلاح‌طلب شورای شهر تهران به شمار می‌رود. اینطور که معلوم است، با وجود این‌که خودش همیشه از نامزدهای حمایت‌شده اصلاح‌طلبان بوده اما اهالی رسانه، همسر او را یکی از روزنامه‌نگاران اصولگرا و از حامیان جبهه محمدباقر قالیباف می‌دانند. در روزهای پیش از انتخابات و حتی این روزهای بعد از انتصاب، مصاحبه‌ای بحث‌برانگیز از خانم دولتی منتشر نشده و اطلاعاتی بیشتر از او وجود ندارد و بهتر است منتظر تاثیر مشاوره‌های او به معاون رئیس‌جمهور بمانیم.

وزیر راه و شهرسازی

شاید مهم‌ترین و پررنگ‌ترین انتخاب در میان حضور خانم‌ها در دولت، متعلق به فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی است که توانست رای اعتماد مجلس را کسب کند.  انتخابی که در ظاهر و با توجه به تحصیلات ایشان، انتخاب مطلوبی به نظر می‌آید. فرزانه صادق، کارشناس ارشد پیوسته معماری از دانشگاه تهران و دکترای شهرسازی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و بیشتر از بیست‌و‌هشت سال سابقه کار در وزارت راه و شهرسازی را دارد. کارشناس دفتر معماری، معاون دفتر نظارت بر طرح‌های توسعه و عمران شهری، معاون شهرسازی اداره کل مسکن استان همدان، استاد دانشگاه و محقق در رشته‌های مرتبط با معماری و شهرسازی، مدیر کل دفتر معماری و طراحی شهری و بافت‌های واجد شرایط و در نهایت مدیریت کل شهرسازی شهرداری تهران، بخشی از فعالیت‌های او در حوزه راه و شهرسازی بوده است که همه این‌ها نشان از انتخاب قابل قبولی برای قرار گرفتن در جایگاه وزارت راه و شهرسازی دارد که بر ویژگی خانم بودن او غلبه می‌کند. او پس از انتصابش، از توجه ویژه به پروژه مسکن مهر و نهضت ملی مسکن گفت: « قطعا اتمام طرح‌های نیمه تمام، چه باقیمانده مسکن مهر و چه باقیمانده نهضت ملی مسکن، در دستور کار ویژه است.» و وعده برنامه‌ریزی برای سایر موارد حوزه مسکن و رساندن آن به بهترین شکل ممکن به دست مردم را داد.

در جستجوی یک بازی دو سر برد

در سال‌های اخیر، یکی از تغییراتی که به وضوح در جامعه دیده می‌شود، حضور زنان در مناصب مدیریتی است که خود دو جنبه دارد:. یک سوی ماجرا، نگاه‌های جوامع و رسانه‌های غربی است که باور نادرستی از عملکرد زنان در جمهوری اسلامی ایران دارند و حضور زنان خط بطلانی بر باور نادرست آن‌ها است؛ موضوعی که مورد تایید رهبر انقلاب هم قرار گرفته است و از مشارکت زنان در عرصه‌های مدیریتی حمایت کرده‌اند. اما جنبه دیگر این ماجرا خود از دو منظر قابل بررسی است. ابتدا، اهمیت عملکردی است که زنان در این سمت‌ها و جایگاه‌ها از خود بر جای می‌گذارند. در واقع اگر در آن سوی ماجرا، صرفا حضور زنان می‌تواند نشان‌دهنده تفکر غلط غربی‌ها باشد، اما در وضعیت داخلی، ما نیاز به زنانی با تخصص و عملکرد درخشان داریم و صرف زن بودن نمی‌تواند دستاوردی برای پیشبرد امور داخلی محسوب شود. اما نکته دیگر آن است که این مناصب بخصوص در سطح بالا و هیئت دولت، نباید جنبه زینتی در ابتدای شروع بکار دولت‌ها را داشته باشد و این زنان بیش از سایر مدیران هم‌رده خودشان به صرف زن بودن به زیر ذره‌بین باشند و با کوچکترین اقدامات بیش از دیگران در فشار برای استعفا و برکناری قرار گیرند. در نهایت شاید بهتر باشد کمی صبر کنیم تا قدری از عمر دولت بگذرد، آن‌وقت است که با دست گذاشتن بر یک عملکرد قابل قبولی در مدت مشخصی، می‌توان از توانایی خانم‌ها در اداره پست‌های تخصصی و مهم گفت و از توام بودن دو ویژگی خانم بودن و موفق بودن، سری به نشانه رضایت تکان داد.